niedziela, 2 maja 2021

Adam Makos - Szpica

Furia i rok 2014. Rosyjski T-34 z 2018 roku zaskakujący rozmachem i finezją, doskonała odpowiedź na amerykańską Furię sprzed czterech lat. Kolejny rosyjski film Niezniszczalny zainspirowany historią czołgu KV-1.

Szpica wpisuje się doskonale w 76 rocznicę zakończenia II wojny światowej. Napisana wartkim, dynamicznym językiem historia szlaku bojowego 3. Dywizji Pancernej „Spearhead“ w oczywisty sposób przypomina zarówno Kompanię braci z jej siostrzaną kompanią „Easy“, ale też film Furia z 2014 roku.
Historia się dopełniła. Koło się zamknęło. Szpica stworzyła wyjątkowy, przejrzysty, dramatyczny obraz zarówno żołnierzy walczących po jednej, jak też po drugiej stronie frontu. Adam Makos z dziennikarską skrupulatnością opowiedział zmagania amerykańskich czołgistów z ich rywalami ukrytymi pod włazami niemieckich czołgów. Choć w książce pojawiają się również sylwetki żołnierzy piechoty US Army, dzieło to dedykowane jest w dużej mierze wojskom pancernym walczącym po obu stronach frontu w Europie Zachodniej.
Każdy kto miał okazję poznać film Furia w prosty sposób identyfikował się będzie z załogą czołgu widoczną na okładce książki. Na początku swoich działań bojowych po wylądowaniu w Normandii walczącej w czołgu M4A1 Sherman, jakiś czas później dzięki doskonałemu w swym fachu celowniczemu, jednemu z bohaterów tej książki, załoga została wyróżniona supernowoczesnym, jak na czas wprowadzenia do walki czołgiem T26E3 Pershing.
Warto zauważyć, że z 40 egzemplarzy tego czołgu połowa trafiła na front do Europy Zachodniej i rozdzielano je skrupulatnie do najlepszych, najbardziej wyróżniających się załóg. W jednej z nich swój szlak bojowy przeszedł, a może raczej przejechał, Clarence Smoyer. Ten dwudziestojednoletni chłopak nie zdawał sobie sprawy, jak wiele będzie od niego zależeć. Jednak jak się później okazało był mistrzem w swoim fachu.
Do historii przeszła pewna potyczka pancerna w Kolonii uwieczniona przez operatora na taśmie filmowej (w mieście, które w trakcie całej wojny doświadczyło 262 alianckich nalotów). Pershing mierzył się z Panterą, jak równy z równym. Sherman ze swoją słabą konstrukcją nadwozia nie miałby żadnych szans. Dawni wrogowie po ponad sześćdziesięciu latach spotkali się ponownie w mieście, w którym kiedyś walczyli na śmierć i życie. Czterech weteranów, trzech Amerykanów i członek załogi Pantery, Gustav. To spotkanie odmieniło ich na zawsze.
Książka Adama Makosa zalicza się do ważnych i wyjątkowych świadectw okresu II wojny światowej. Opowiada historię dywizji, której dowódca, generał Maurice Rose, syn polskiego rabina, zginął na polu walki. Ze swoimi żołnierzami najczęściej był na pierwszej linii frontu. To również sprawiło, że był jednym z czternastu poległych, trzynastu żołnierzy niskiej rangi i jeden generał, którzy zginęli, gdy Szpica dostała się w zasadzkę umiejętnie przygotowaną przez walczące do samego końca formacje SS.
 
Adam Makos,  Szpica. Od Wału Zachodniego do Zagłębia Ruhry, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021

Brak komentarzy: